İzmir Büyükşehir Belediye Meclisi’nin gündemi, Buca Metrosu’nun ihale kararının iptali oldu. AK Parti grubu, ihale kararının iptali üzerine eleştirilerini sıralarken, CHP grubu ise mahkemenin iptal kararının sadece iki evraka ilişkin olduğunu söyledi.
İzmir Büyükşehir Belediye Meclisi’nin mart ayı olağan toplantısının ikinci birleşimi, İzmir Büyükşehir Belediye Başkan Vekili Mustafa Özuslu idaresinde gerçekleşti. İzmir 4. İdare Mahkemesi tarafından Buca Metrosu’nun yapım ihalesine ilişkin kararın iptali, meclisin gündemini oluşturdu. AK Parti grubu ve CHP grubu, konu üzerine önemli açıklamalarda bulundu.
“Kim engelliyor, mahkeme mi?”
Buca Metrosu’nun yapım ihalesine ilişkin kararın iptali üzerine söz alan AK Parti Grup Başkan Vekili Özgür Hızal, “Bu mesele, İzmir ve Türkiye’nin gündemini meşgul edecek önemli bir mesele haline geldi. İzmir için kıymetli bir proje. Bu proje ihale aşamasının sonuçlanmasında sakatlandı. 529 milyon bedel fazlalığıyla birinci firmadan alınıp x bir firmaya neden veriyorsunuz? Bunun net izahını yapamadınız. Bu işi yaptınız, üzerine de kılıf uydurdunuz. Geldiğimiz noktada İzmir 4. İdare Mahkemesi bu idari işlemin hukuksuz olduğunu belirterek işlem iptal etti. Başkan, ‘Engelleniyoruz’ dedi. Kim engelliyor, mahkeme mi? En kolay yolu seçti, popülizm yaptı. Herhalde birileri uyardı ki bugün de ‘İhale değil verdiğimiz karar iptal oldu’ dedi. Mahkemenin kararı var. Sizin verdiğiniz yanlış kararı mahkeme düzeltme yoluna gitti. Bunun üzerinden çıkıp ‘Engelleniyoruz’ deyip sonra ‘Mahkeme karar verdi, engellenmiyoruz’ demesi manidar. Hemen arkasından acı açıklama yaparak ‘İlgili şirketlerden evrakı isteyeceğiz ve inceleyeceğiz’ dedi. 529 milyon fazladan verdiğiniz ihalenin evrakını incelemediniz mi? Doğru incelenmediği net şekilde görülüyor” diye konuştu.
“Hüsranla sonuçlandı”
İzmir Büyükşehir Belediyesinin finansal açıdan zor durumda olduğunu savunan Hızal, sözlerini şöyle sürdürdü: “Belediye iflasa sürüklenme noktasına geldi. Bu metro 4 yılda tamamlanmadığı takdirde kredi ödemelerinin belediye öz kaynakları ile yapılması neredeyse imkansız. O zaman kilit vuracaksınız. Buca dışında Narlıdere Metrosu da var. Aslında problem orada. Narlıdere Metrosu’nu, bu performansla 2023’te tamamlanamayacaktır. Çünkü finansal problemler yaşıyorsunuz. ‘İhaleyi fazla bedelle verelim, oradan alacak avansla Narlıdere’yi yapalım’ mı diyorsunuz? Yok öyle şey. Genel Başkanı temel atma törenine çağırdınız, onun adına üzüldüm. Her açılış töreninde bu tarz bir sorunla karşılaştı. Buca Metrosu da sizin açınızdan hüsranla sonuçlandı. Orada da çıkıp Ankara’ya savaş açarsınız. ‘Ankara bizi duy’ gibi bir siyasi PR çalışması ile aslında derdin Buca Metrosu değil başka şeyler olduğunu bütün İzmirlilere gösterdiniz. 529 milyona İzmir’in birçok sorunu halledilebilir. İhaleyi alıyorsunuz, gerekçe ortaya koymaksızın birinci firmadan alıp 529 milyon bedelle başka firmaya veriyorsunuz. Hesabı yarın İzmirliler tarafından sorulacaktır. Bu İzmirlilerin parası.”
“İki teknik kısım hariç hukuka uygun bulundu”
Söz alan CHP’li meclis üyesi Murat Aydın ise bir hukukçu olduğunu belirterek süreci şu sözlerle değerlendirdi: “Bu mahkeme kararı 30 gün içerisinde idare tarafından yerine getirilmesi gereken mahkeme kararıdır. 15 gün içinde temyiz yolu açıktır. Bu ülke düşük fiyatla alınıp sonra yarım bırakılmış onlarca iş hatırlamıyor mu? Bitirilmediği için yeniden ihale edilen işleri hatırlamıyor mu? Mevzuat ‘En düşük olana ver’ demiyor. ‘En düşük olup yapabilecek olana ver’ diyor. Mahkeme bütün unsurları iki teknik kısmı hariç hukuka uygun buldu.”
“İki gerekçe var”
Karar 16 sayfa, dava gerekçesinin sadece 12 satır olduğunu belirten Aydın, “İki gerekçe yöntemle ilgili. ‘Teklifleri alırsınız, en düşük değer incelemesine tabii tutulacak teklifi belirlersiniz, sonra bu fiyatla bu işi nasıl yapacaksınız diye izah istersiniz’ diyor. Bunların hepsi yapılmış. Firma bu izahı yapmış, ‘Fiyatım gerçekçidir’ demiş. İzmir Büyükşehir Belediyesi tüm bu süreci uluslararası bağımsız denetçi firmasına denetletmiş. Bu bağımsız denetçi de bu açıklamayı yetersiz bulmuş. Mahkeme diyor ki; ‘Bundan sonra da ihalenin hala ciddi şekilde dengesiz olduğuna dair endişelerini teklif sahibine yazılı olarak bildirmedi’ diyor. Birinci iptal sebebi bu. Diyor ki; ‘Davacı şirketin en düşük teklifin izahından sonra da buna ikna olmadığını yazılı bildirmeliydin’ diyor. Büyükşehir bunu bildirmiş ama mahkeme bunu yeterli görmemiş. Olabilir. Danıştay’a gidecek sebeplerden biri bu olacak zaten. İkinci gerekçe diyor ki; ‘Teklif sunan şirketin ön çalışma programını incelediğine dair somut bilgi ve belge ortaya koymamışsın’ diyor. İhale dosyasındaki belgelerin her birine incelendi şerhi vurulmaz. İhale dosyasındaki her belge incelenmiştir. ‘Proje sahasının özel koşullarını dikkate almamışsın’ diyor. Metro ihalesi gibi bir ihalede proje sahasının özellikleri, işin nasıl yapılacağı zaten yapılmıştır. Sahadaki her şey zaten ihale şartnamesinde vardır. Yani, yargı sürecinin bitmediğini söylemek gerekiyor” sözlerine yer verdi.
“Mahkemenin iptal kararı iki evraka ilişkindir”
Mahkemenin, ihale ilgili işlemi hiçbir bilirkişi incelemesi yapmadan kararlaştırdığını savunan Aydın, sözlerini şöyle sürdürdü: “Mahkeme, bilirkişi incelemesi yapmadan karar verebilir ama basit bir okul kararında bile bilirkişi incelemesiz karar verdiğini ben görmedim. O sistemin nasıl çalıştığını biliyorum. O metro Buca’ya gelecek. O iş yapılacak. Ne engel koyulursa, ne tartışma yapılırsa yapsın o metro gelecek. Bu fırtınalar kopartan mahkeme kararı, yapılan işlemin özü ile ilgili iptal kararı değildir. İki belge eksikliğinden bahsediliyor. İzmir halkı merak etmesin; gurur duyacakları belediye ve belediye yönetimine sahipler. Tartışma konusu da 529 değil 318 milyon liradır. Mahkemeler bazen elbette usul kuralını önemser ve değerlendirerek bir karar verir. İhale ili ilgili mahkemenin iptal kararı iki evraka ilişkindir.”
“Şekli eksiklik”
CHP Grup Sözcüsü Nihal Kökkılınç da, “İhale mevzuatında ‘yeterlilik’, teknik bir terimdir. Firmanın ehil olmadığı, itibarının düşük olduğu, yapamayacağı anlamında değildir. Bu sözcük bu kapsamda kullanılıyor. Mahkeme dosyasında şekli eksiklik nedeniyle mahkeme ihalede açıklanan sonucu iptal etti. Mahkeme kararları 30 gün içinde yürürlüğe konulur. Eksiklikleri İzmir Büyükşehir Belediyesi yerine getirdiği takdirde Buca Metrosu ile ilgili hem mahkeme kararı yerine gelmiş olur hem de metro işlemleri hızlı şekilde başlamış olur. Burada Başkan Soyer’in hakkını teslim etmek gerekiyor. Buca Metrosu, İzmir’in en büyük yatırımlarından biridir” ifadelerini kullandı.
