Diş çürüklerinin önlenmesi için beslenme düzeninin önemi

Yaşamın devamı için beslenme ihtiyacının karşılanmasında, ağız ve diş sağlığı önemli bir yere sahip olduğunu ifade eden uzmanlar, doğru beslenme kurallarının sadece fiziksel ve bilişsel sağlığa olumlu etkileri için değil ağız ve diş sağlığı için de geçerli olduğuna dikkat çekti. Ağızda görülebilen en önemli sağlık sorunlarından biri diş çürükleri olduğunun altını çizen VM Medical Park Bursa Hastanesi Uzman Diyetisyen Burcu Ada, “Çürükler enfeksiyon ve ağrılara sebep olarak tıbbi ve aynı zamanda sosyoekonomik yönden de önemli sorunları ortaya çıkarmaktadır.

Diş çürüklerinin tek bir sebebi olmamakla birlikte, önemli bir etkeni de beslenmedir. Karbonhidrat tüketimi çürükler için her zaman risk faktörüdür. Karbonhidratlar ağızda bakteriler tarafından enerji kaynağı olarak kullanılırlar ve fermantasyon sonucu ağız PH düzeyini düşüren asit oluşturur. Bu sebeple çürük oluşumunda diyetteki karbonhidratlar kritik rol oynamaktadır.

Ancak her karbonhidrat dişler için aynı etkiyi göstermemektedir. Diş sağlığı için karbonhidratlar istenen ve istenmeyen olarak sınıflandırılmaktadır. İstenen karbonhidratlar, tam tahıl ürünleri, meyve ve sebzelerin bileşenindeki, sütün bileşenindeki karbonhidratlardır. İstenmeyen karbonhidratlar ise besine sonradan eklenen, kendi yapısında olmayanlardır” şeklinde konuştu.

Sporcu içecekleri, enerji içecekleri, asitli diğer içecekler ve şekerli meyve suları da dişlerde mineral yıkımına sebep olarak çürük oluşumuna uygun ortam hazırlamakta olduğunu belirten Ada, “Karbonhidratlar, plakların olmadığı ağız boşluğunda asit oluşturmadığı için, iyi bir ağız hijyeni, beslenme, tükürük salınımını uyarma ve florun uygun kullanımı çürüklere karşı korunmada önemli faktörlerdir.

Dişin asit ve çürüklere direnci için, dişin gelişimi süresince yeterli mineralizasyon olmalıdır. A, C, D vitaminlerinin, kalsiyum, fosfor, flor minerallerinin anne karnındaki ilk haftalardan, 12-13 yaşlarına kadar dişin sert dokularının şekillenme süresince önemli etkisi bulunmaktadır. Süt ve peynirin dişler için koruyucu etkisi bulunmaktadır.

Özellikle peynir, düşük karbonhidrat, yüksek kalsiyum ve fosfor içeriği ile koruyucu etki gösterir. Peynir, güçlü tadı ile tükürük salınımını uyarıcı etkiye sahiptir. Tükürük, ağızdaki bakterileri temizler ve asitik ortamı nötralize ederek dişleri çürüklere karşı korur” dedi.

Şekersiz sakız çiğnemenin de diş sağlığı ve çürükleri önlemede yararlı olduğu belirten Ada, “Yemekten sonra sakız çiğnemek tükürük akışının uyarılmasına ve bu yolla plak PH'sının asidik düzeyden nötr düzeye çıkmasına yardımcı olur. Bu sayede plakların asitten zarar görüp çürümesini önler. Şekersiz sakızlar, yemekten sonra 5 dakika içinde alınmalı ve 10-20 dk süreyle çiğnenmelidir. Bağımlılık riski, çene eklem lezyonları, çiğneme kas hipertrofileri gibi nedenlerden dolayı sakız çiğneme 20 dakikadan fazla sürmemelidir” diye konuştu.