Geçtiğimiz hafta başlayan Rusya-Ukrayna savaşının etkileri ülkemizde de hissedilmeye başladı. Ağırlıklı olarak domates ihracatı yaptığımız bölgelerde yaşanan savaşla birlikte, ticaret durma noktasına geldi. Sınır kapatan savaş ülkelerine ihracat durdu, özellikle domates resmen elde kaldı. Hâl böyle olunca çürüme ihtimali olan yaş sebzelerde fiyatlar dibe vurdu. Yaklaşık 2 hafta önce 20 lira ve üzerindeki fiyatlarıyla sık sık gündeme gelen domatesin kilogram fiyatı kalitesine göre değişkenlik göstermekle birlikte 6 liraya kadar düştü. Pazar tezgâhlarında bolca bulunan domates için hava sıcaklığının da etkisi olurken ihracat tekrar başlayana kadar taban fiyattan satışının devam edeceği tahmin ediliyor.
“Domates yerinde 12-13 liraydı, şuanda 5 liraya kadar düştü”
Özellikle domateste dibe çakılan fiyatları değerlendiren Eskişehir Yaş Sebze, Meyve, Balıkçılar ve Pazarcılar Odası Başkanı Mehmet Çiçek, savaş bitmezse fiyatların daha da düşeceğini söyledi. Marketlerde hala 15 lira civarlarında satılan domatesin pazarda çok daha ucuz olduğunu belirten Çiçek, “Dünya bir savaş yaşıyor. Rusya, Ukrayna’yı vurduğu için bir haftadır ihracat durma noktasına geldi. Bir hafta kadar önce domates yerinde 12-13 liraydı, şuanda 5 liraya kadar düştü. Pazarlarda domateste çok fazla düşüş yaşandı. Kiloda 8-10 lirayı gördü. Özellikle pazardaki domates markete göre yarı yarıya daha ucuz. Markette 15-16 lira olan domatesi vatandaş pazardan 7-8 liraya alabilir. Eğer savaş bitmezse ve ihracat başlamazsa iç piyasada fiyatlar daha da düşecek” ifadelerini kullandı.
“Türkiye’de üretilen ürünler iç piyasaya indi”
Savaştan dolayı ülkemizde üretilen ürünlerin iç piyasada satıldığını belirten 35 yılık pazarcı Enes Yıldırım, diğer yaş sebzelerin de fiyatlarında düşüş yaşandığını belirtirken, “Şuanda fiyatların inip çıkması ihracattan dolayıdır. Yurtdışına ihraç edildiği için Türkiye’de üretilen ürünler iç piyasaya indi. İhracatın devam etmesi halinde fiyatlar yükselebilir. Ne desek yanlış olur şuan. Herkesin elinde şuan pahalıyken aldığı mal durduğu için tüm esnaf zarar ediyor. Salatalık aynı seviyelerde devam ediyor. Salatalık 10 ile 15, domates 7 ile 10 lira aralığında değişiyor. Biberler in fiyatı da düşmeye başladı” dedi.
“Ürünlerin çürümemesi için indirim yapıyoruz”
Ellerinde olan sebzelerin çürümemesi için indirim yaptıklarını belirten 50 yıllık pazarcı Adnan Altın, bazı ürünlerde zararına satış yaptıklarını söyledi. Markette aynı ürünün 2 katı fiyata satıldığını söyleyen Altın, şu ifadeleri kullandı:
“Şu domatesi 7 liradan aldık, 6 liraya satıyoruz. Bekleye bekleye çürüyecek. Salatalığı 10 liraya aldık 12 liraya satıyoruz. Kırmızı domatesi 8 liraya aldık, 8 liraya da satıyoruz. Ürünlerin çürümemesi için indirim yapıyoruz. Düşmesinin sebeplerinden birisi de ihracatın durması. Rusya ve Ukrayna’ya yaptığımız sebze ihracatı durdu. Fiyatlar tüketim çok olacağı için ramazanda da düşmez. Mayısta anca düşer. Bu fiyatlar pahalı değil. Marketteki fiyatlara, kuru bakliyattaki fiyatlara göre çok ucuz. Markette bu ürünler iki katı fiyata satılıyor. Vatandaşta gidip oradan alıyor.”