Özel bir firma tarafından Afşin-Elbistan B Termik Santrali’nin kömür ihtiyacının karşılanması amacıyla 2009 yılında faaliyete alınan ancak 2 yıl sonra yaşanan göçükler nedeniyle kapatılan Çöllolar Kömür Sahası, Elektrik Üretim AŞ’ye (EÜAŞ) devredildi. Elektrik Üretim Anonim Şirketi (EÜAŞ) Maden Sahaları Daire Başkanlığı’nın sözleşmenin tasfiye edildiğine ilişkin yazıya istinaden firma da bölgedeki çalışmalarını sonlandırdı. Burada çalışan yaklaşık 200 işçinin de iş akdi sona erdirildi. Özel firmanın sahayı devretmesinin ardından, firmanın çalışmalarını üstlenmek üzere EÜAŞ personelleri görevlendirildi.
Söz konusu sahanın, işletilmek üzere Türkiye Kömür İşletmesi’ne (TKİ) verilmesinin söz konusu olduğu bildirildi.
Türkiye’nin en büyük termik santraline kömür veriliyordu
Afşin-Elbistan B Termik Santrali’nin kömür ihtiyacının karşılanması amacıyla Çöllolar Kömür Sahasına yönelik geliştirilen proje için 30 Ocak 2007 tarihinde ihale yapıldı. İhalenin ardından EÜAŞ ile özel firma arasında 2 Nisan 2007’de “Çöllolar Kömür Sahası 17 milyon 250 bin ton/yıl Kömür Üretim Kapasiteli Açık Maden İşletmesinin Kurulması ve İşletilmesi” işi için sözleşme imzalandı. İlgili firma, 2008 yılının başında işe başladı. İlk 3 yılı yatırım, 25 yılı işletme olmak üzere projede toplam 28 yıllık sözleşme süresi öngörüldü. Bu süre dahilinde yıllık 17 milyon 25 bin ton kömür üretimi yapılması hükme bağlandı. Toplam 544 milyon ton kömür rezervinin bulunduğu sahadan bin 440 megavat gücü ile Türkiye’nin en büyük termik santrali olan Afşin-Elbistan B-Termik Santrali’ne, ilk kömür 3 Ağustos 2009’da verildi.
Facialar peş peşe geldi
Binlerce kişinin istihdam edildiği sahada; 2011 yılı şubatında peş peşe göçükler yaşandı. Faciaların ilki 6 Şubat 2011, ikincisi 10 Şubat 2011 tarihinde meydana geldi.
6 Şubat 2011’de meydana gelen göçükte kamyon şoförü Yaşar Alkaya yaşamını yitirdi. Bu olaydan yalnızca 4 gün sonra, 10 Şubat 2011’de meydana gelen büyük göçükte de Ruşen Demir, Halil Tatlı, Nail Yılmaz, Hacı Mehmet İpek, Muhsin Koşan, Cuma Yıldırım, Kemal Elmas, Adnan Demir, Tuğran Gökhan ve Aydoğan Polat adlı işçiler toprak altında kaldı. Ekipler yalnızca Ruşen Demir’in cansız bedenine ulaşabildi. 9 işçinin cenazesi ise çıkarılamadı. Saha, göçükler sonrasında alınan karar doğrultusunda kapatıldı.
Şirket 387 milyon 500 bin lira tazminat talep etti
Afşin-Elbistan B Termik Santrali’nin kömür ihtiyacının karşılandığı ve 11 madencinin hayatını kaybettiği göçükler sonrası kapatılan Çöllolar’da zarara uğradığını iddia eden şirketin, EÜAŞ’tan 387 milyon 500 bin TL’lik tazminat talep ettiği Sayıştay’ın denetim raporlarında ortaya çıkmıştı.
Şirkete 90 milyon ceza kesildi
Yüklenici firmaya, Çöllollar kömür sahasıyla ilgili sözleşmenin 17/3b maddesi kapsamında, Mart-Aralık 2011 dönemine ait 90 milyon 932 bin TL tutarında ceza uygulandı. Söz konusu cezanın tahsili amacıyla başlatılan icra takibinin de sürdüğü de Sayıştay raporlarında yer aldı.