Moderatörlüğünü Metin Önal Mengüşoğlu’nun yaptığı “Her Düşünce” programının bu haftaki konuğu Marmara Üniversitesi İlahiyat Fakültesi Kelam Ana Bilim Dalı Öğretim Üyesi Prof.Dr. Hülya Alper oldu. Prof.Dr. Alper, akıl, duygu ve irade ilişkisi bakımından İslam kelamında İman nedir sorusuna yanıt vermeye çalıştı. Konuşmasının başında İslam kelamının en önemli âlimlerinden biri olan İmam Matüridi´nin itikadi görüşlerini anlatan Prof. Dr. Alper, akıl-vahiy ilişkisi konularında içtihatlarından bazı örnekler verdi.
Alper, İslam mümini olarak iman nedir sorusuna yanıt vermenin kolay göründüğünü ancak aynı soruya felsefi boyutta bir cevap aramanın ise çok daha zor olduğunu söyledi. İmanın akıl, duygu ve irade ile ilişkili olduğuna vurgu yapan Alper, emin kökünden gelen imanın gönülden benimsemek anlamı taşıdığını ifade etti. İmanın mezhep görüşlerine göre tanımını dile getiren Alper, imanın kesin, kapsayıcı olduğunu kaydetti.
Prof.Dr. Alper, “Allah’ın varlığını kabul ediyorsak iman etmiş oluruz. İman gaybi bir boyuttur. “Ben görmediğime inanmam” yaklaşımı imana terstir. İman zaten metafiziktir. Allah’ın varlığı apaçık bir gerçekliktir. Biz bu bilgiye akıl ile ulaşıyoruz. İyilik ve kötülük kavramlarına da duyularımızla ulaşmıyoruz. İmanda duyu bilgisinin olmaması akla dayanır. Şüphe ile yaklaşılan bir inançta iman olmaz. “Ben yüzde 70 güveniyorum” diye bir şey yok. Daimi olarak şüphede kalmak imanın doğasına aykırı.
İnsanoğlu sürekli karışıklık halinden şüphe duyar. ”diye konuştu. İmanın kapsayıcı olduğunu ve tüm insanlığı kapsadığını ifade eden Alper, İslam imanının en ayırt edici özelliğinin ise tek bir hakikate inanmak olduğuna dikkat çekti. İnsanın aklı sebebiyle iman etmeye mükellef olduğuna vurgu yapan Alper, “ Son günlerde, “Aklım yatmıyor ama inanıyorum” şeklinde serzenişler maalesef günümüzde yaygınlaşmaya başladı. İslam tasavvuru, bu tür yaklaşıma yabancıdır. İslam anlayışı bunu kabul etmez” dedi.
Düşünmenin, felsefe yapmanın imanı zedeleyeceğine ve imandan çıkaracağına ilişkin görüşlerin son derece tehlikeli ve yanlış olduğunu dile getiren Alper, iman konularında bahsi geçen her şeyin aklın onayladığı gerçekler olduğunu belirtti. Alper “Düşünmenin terk edilmesi bir hakikatin üzerinin örtülmesidir. İslam akılcılığı dediğimizde modern rasyonalizmi anlamayalım. İslam ahlakında bilim, hakikati bulmak için yapılır para kazanmak için değil.
Akıl, sizi bir üst noktaya getirir ancak Marifetullah’a ulaşma yolu nazar ve istidlal ile olur. Marifetullah’a ulaşmak için nazar ve istidlal kişi üzerine vaciptir” şeklinde konuştu. Programın sonunda Yazar-Şair Metin Önal Mengüşoğlu, Prof.Dr. Alper’e, Bursa kültür hayatına kattığı değer ve “Her Düşünce” programında katılımından dolayı, Bursa Büyükşehir Belediyesi tarafından kendi adına dikilen çınar fidanının sertifikasını takdim etti.